Aralık 2015

87-88

Mete AKIN¹, Tolga YALÇINKAYA¹, Yaşar TUNA¹, Erhan ALKAN²

¹ Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji Bilim Dalı, Antalya
² Burdur Devlet Hastanesi, Gastroenteroloji Kliniği, Burdur

Perkütan endoskopik gastrostomi, oral alımı yeterli olmayan hastalar için uzun süreli enteral beslenme desteği amacıyla yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Genel olarak güvenilir kabul edilir ancak işlem sırasında ve sonrasında çeşitli komplikasyonlar görülebilir. Bu yazıda nadir bir komplikasyon olarak perkütan endoskopik gastrostomi tüpü balonunun pilordan duodenuma geçerek impakte olması sonucu mide çıkış yolu obstrüksiyonu gelişen bir hasta bildirilmiştir.

Perkütan endoskopik gastrostomi, mide çıkış obstrüksiyonu

Perkütan endoskopik gastrostomi (PEG) işlemi uzun süreli enteral beslenme için sıklıkla tercih edilen yöntemlerden birisidir. En yaygın endikasyonları serebrovasküler hastalıklar nedeniyle ortaya çıkan orofarengeal disfaji ve demans gibi nörolojik bozukluklardır. Genel olarak güvenilir bir yöntem olsa da kanama, perforasyon, intraabdominal organ yaralanmaları, fistülizasyon, lokal veya sistemik enfeksiyonlar, stoma etrafından sızıntı ve herniasyon gibi bazıları ciddi olabilecek komplikasyonlar gözlenebilir (1). Daha nadir bir komplikasyon olarak PEG tüpünün duodenuma migrasyonu ve obstrüksiyona yol açması da görülebilir (2,3). Bu yazıda, PEG balonunun pilordan duodenuma migrasyonu ve bulbus duodenumda impakte olması sonucu mide çıkış obstrüksiyonu gelişen bir vaka bildirilmiştir.

PEG ilişkili mide çıkış yolu obstrüksiyonu nadir görülen bir durumdur ve çoğunlukla PEG tüpünün mide içindeki kısmının pilordan duodenuma geçmesi ve bu seviyede kısmi ya da tam obstrüksiyona yol açması nedeniyle oluşur. Özellikle erişkinlerde bu durum çoğunlukla balonlu PEG tüpü kullanımı sonrasında ortaya çıkar. Balonun pilora, duodenum ve proksimal jejunuma migrasyonu daha kolay olmakta ve bu seviyelerde obstrüksiyona sebep olabilmektedir (2,3). Hastamızda da bu durum mevcut PEG tüpünün balonlu tüp ile değiştirilmesi sonrasında ortaya çıkmıştı. Sorgulamada hasta yakınının tüpün çıkmasından korktuğu için tüpü aralıklarla içeri ittiği de öğrenildi. Literatürde benzer mekanizma ile papilla Vater seviyesinde balonun tıkanıklık oluşturması sonucu duodenal obstrüksiyon yanında pankreatit geliştiği bildirilen vakalar da mevcuttur (4,5). Hastalar çoğunlukla kramp tarzı karın ağrısı ve aralıklı kusma ile başvururlar (1). Yine hastamızda olduğu gibi balonun impakte olması sonucu tüpün iç ağzı barsak duvarına bitişik kalırsa besleme sırasında zorluk yaşanabilir ve tüp hareketlerinin kısıtlandığı fark edilebilir. Üst gastrointesinal sistem endoskopisi ile tanı kolaylıkla doğrulanabilir. Endoskopik kontrol altında balonun indirilmesi ve mideye geri çekilmesi ile rahatlama sağlanır. Sonuç olarak özellikle balonlu PEG tüpü takılan hastaların takibinde görülebilecek obstrüktif semptomlarda bu durum akla gelmeli ve endoskopik kontrolü yapılmalıdır. Hasta ve yakınlarının, PEG tüpünün kullanımı ve takibi, özellikle de dış sabitleyici tampon kısmının kontrolleri konusunda doğru ve yeterli bilgilendirilmesi bu komplikasyonun görülmesini engelleyebilir.

PEG ilişkili mide çıkış yolu obstrüksiyonu nadir görülen bir durumdur ve çoğunlukla PEG tüpünün mide içindeki kısmının pilordan duodenuma geçmesi ve bu seviyede kısmi ya da tam obstrüksiyona yol açması nedeniyle oluşur. Özellikle erişkinlerde bu durum çoğunlukla balonlu PEG tüpü kullanımı sonrasında ortaya çıkar. Balonun pilora, duodenum ve proksimal jejunuma migrasyonu daha kolay olmakta ve bu seviyelerde obstrüksiyona sebep olabilmektedir (2,3). Hastamızda da bu durum mevcut PEG tüpünün balonlu tüp ile değiştirilmesi sonrasında ortaya çıkmıştı. Sorgulamada hasta yakınının tüpün çıkmasından korktuğu için tüpü aralıklarla içeri ittiği de öğrenildi. Literatürde benzer mekanizma ile papilla Vater seviyesinde balonun tıkanıklık oluşturması sonucu duodenal obstrüksiyon yanında pankreatit geliştiği bildirilen vakalar da mevcuttur (4,5). Hastalar çoğunlukla kramp tarzı karın ağrısı ve aralıklı kusma ile başvururlar (1). Yine hastamızda olduğu gibi balonun impakte olması sonucu tüpün iç ağzı barsak duvarına bitişik kalırsa besleme sırasında zorluk yaşanabilir ve tüp hareketlerinin kısıtlandığı fark edilebilir. Üst gastrointesinal sistem endoskopisi ile tanı kolaylıkla doğrulanabilir. Endoskopik kontrol altında balonun indirilmesi ve mideye geri çekilmesi ile rahatlama sağlanır. Sonuç olarak özellikle balonlu PEG tüpü takılan hastaların takibinde görülebilecek obstrüktif semptomlarda bu durum akla gelmeli ve endoskopik kontrolü yapılmalıdır. Hasta ve yakınlarının, PEG tüpünün kullanımı ve takibi, özellikle de dış sabitleyici tampon kısmının kontrolleri konusunda doğru ve yeterli bilgilendirilmesi bu komplikasyonun görülmesini engelleyebilir.

1. Schrag SP, Sharma R, Jaik NP, et al. Complications related to percutaneous endoscopic gastrostomy (PEG) tubes. A comprehensive clinical review. J Gastrointestin Liver Dis 2007;16:407-18. 2. Schapiro GD, Edmundowicz SA. Complications of percutaneous endoscopic gastrostomy. Gastrointest Endosc Clin N Am 1996;6:409-22. 3. Date RS, Das N, Bateson PG. Unusual complications of ballooned feeding tubes. Ir Med J 2002;95:181-2. 4. Imamura H, Konagaya T, Hashimoto T, Kasugai K. Acute pancreatitis and cholangitis: a complication caused by a migrated gastrostomy tube. World J Gastroenterol 2007;13:5285-7. 5. Guzmán Ruiz O, Ramírez Martín Del Campo M, Martínez Litago E, Pereda Ugarte C. Acute pancreatitis secondary to migration of percutaneous gastrostomy tube. Med Clin (Barc) 2010;135:289-90.