Aralık 2017

72-73

Esin KORKUT¹, Yaşar ÖZDENKAYA², Semih KORKUT³

Medipol Üniversitesi Tıp Fakultesi, 1Gastroenteroloji Bilim Dalı, 2Genel Cerrahi Anabilim Dalı, İstanbul Bakırköy Kamu Hastaneler Kurumu, 3Genel Sekreterliği, İstanbul

Yabancı cisim yutulması önemli morbidite ve mortaliteye neden olabilen bir durum olup, kesici delici yabancı cisimlerin acil endoskopik tedavisi gerekir. Bu makalede 5 yıl önce kaşık yuttuğunu bilen, girişim yapılmamış, 5 yıl sonra endoskopik olarak komplikasyonsuz çıkarılmış vakamızı sunmayı amaçladık.

Yabancı cisim, duodenum, endoskopi

Yabancı cisim yutulması daha çok çocuklarda karşılaşılan bir durum olup daha az sıklıkla erişkin çağda; kronik alkoliklerde, epileptik veya psikiyatrik rahatsızlığı olanlarda ve zekâ geriliği olanlarda görülür. Yutulan cisimlerin yaklaşık %85?i mideden barsaklara ilerler ve hiçbir semptom oluşturmadan, vücuda zarar vermeden pasaj ile atılırlar (1). Bunun dışındaki hasta gruplarında endoskopik ya da cerrahi girişim gerekir. İki cm?den geniş ve altı cm?den uzun cisimler duodenum veya treitz bağında takılabilirler, endoskopik olarak çıkarılmalıdırlar (2). Bu makalede 5 yıl önce yutulmuş olan ve 10 cm uzunluğundaki kaşığın endoskopik olarak çıkarılmasını sunmayı amaçladık.

Yabancı cisim yutulması en sık çocuklarda takiben yaşlılarda, psikotik vakalarda gözlenir. Tanı çoğunlukla hastadan alınan detaylı anamnez ve uygun görüntüleme yöntemi ile konulur. Fizik muayenede obstrüksiyon veya perforasyona bağlı bulgular olabileceği gibi tamamen normal de olabilir. Radyolojik görüntüleme yöntemleri yabancı cismin yerinin tespitinde yararlıdır. Düz grafi ile %87 oranında yabancı cisim saptanabildiği bildirilmiştir (3). Yutulan yabancı cisimlerin %80-90?ı spontan olarak gaita ile atılabilmektedir. Ancak 2 cm?den geniş, 6 cm?den uzun yabancı cisimlerin mideden geçmesi çok nadirdir, bundan dolayı endoskopik olarak çıkarılmalıdır (4). Özellikle sivri cisimlerin çıkarımı esnasında yabancı cisimlerin mukozada hasar yaparak perforasyona yol açabildiği bildirilmiştir (5). Ucu sivri cisimlerin çıkarımı esnasında forseps ile sivri olmayan diğer kısımdan tutup çıkarmak veya overtube kullanmak perforasyon ihtimalini azaltabilir. Cisim çıkarılma esnasında üst özofagus sfinkteri düzeyinde forsepsten kurtulma olasılı- ğına karşın bu bölgeden geçiş esnasında kontraksiyonsuz bir dönem gözetilebilir. Bizim vakamızda da kaşığın 6 cm?den uzun olması duodenumdan geçişi engellemiştir. İlginç olarak 5 yıldır yabancı cisim çıkarılmamış olmasına rağmen herhangi bir komplikasyona yol açmamış, sadece son zamanlarda artmış olan aralıklı dispeptik yakınmalara yol açmıştır. Sonuç olarak gastroskopi günümüz koşullarında yabancı cismin çıkarılması için en güvenilir yöntem olmaya devam etmektedir.

Yabancı cisim yutulması en sık çocuklarda takiben yaşlılarda, psikotik vakalarda gözlenir. Tanı çoğunlukla hastadan alınan detaylı anamnez ve uygun görüntüleme yöntemi ile konulur. Fizik muayenede obstrüksiyon veya perforasyona bağlı bulgular olabileceği gibi tamamen normal de olabilir. Radyolojik görüntüleme yöntemleri yabancı cismin yerinin tespitinde yararlıdır. Düz grafi ile %87 oranında yabancı cisim saptanabildiği bildirilmiştir (3). Yutulan yabancı cisimlerin %80-90?ı spontan olarak gaita ile atılabilmektedir. Ancak 2 cm?den geniş, 6 cm?den uzun yabancı cisimlerin mideden geçmesi çok nadirdir, bundan dolayı endoskopik olarak çıkarılmalıdır (4). Özellikle sivri cisimlerin çıkarımı esnasında yabancı cisimlerin mukozada hasar yaparak perforasyona yol açabildiği bildirilmiştir (5). Ucu sivri cisimlerin çıkarımı esnasında forseps ile sivri olmayan diğer kısımdan tutup çıkarmak veya overtube kullanmak perforasyon ihtimalini azaltabilir. Cisim çıkarılma esnasında üst özofagus sfinkteri düzeyinde forsepsten kurtulma olasılı- ğına karşın bu bölgeden geçiş esnasında kontraksiyonsuz bir dönem gözetilebilir. Bizim vakamızda da kaşığın 6 cm?den uzun olması duodenumdan geçişi engellemiştir. İlginç olarak 5 yıldır yabancı cisim çıkarılmamış olmasına rağmen herhangi bir komplikasyona yol açmamış, sadece son zamanlarda artmış olan aralıklı dispeptik yakınmalara yol açmıştır. Sonuç olarak gastroskopi günümüz koşullarında yabancı cismin çıkarılması için en güvenilir yöntem olmaya devam etmektedir.

1. Bloom RR, Nakano PH, Gray SW, Skandalakis JE. Foreign bodies of the gastrointestinal tract. Am Surg 1986;52:618-21. 2. Guelfguat M, Kaplinskiy V, Reddy SH, DiPoce J. Clinical guidelines for imaging and reporting foreign bodies. AJR Am J Roentgenol 2014;203:37-53. 3. Ayantunde AA, Oke T. A review of gastrointestinal foreign bodies. Int J Clin Pract 2006;60:735-9. 4. Webb WA. Management of foreign bodies of the upper gastrointestinal tract: update. Gastrointest Endosc 1995;41:39-51. 5. Classen M, Farthmann EF, Seifert E. Operative and therapeutic tecniques in endoscopy. Clin Gastroenterol 1978;7:741-63.