Aralık 2013

75-76

Burak SUVAK, Erkin ÖZTAŞ, Erkan PARLAK, Aydın Şeref KÖKSAL

Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi Gastroenteroloji Kliniği, Ankara

Disfaji, gıda takılması ve/veya reflü benzeri semptomlar eozinofilik özofajitin en yaygın prezentasyon semptomlarıdır. Özofagus biyopsisinde büyük büyütmede 15’ten fazla eozinofil görülür. Burada biz kliniğimize disfaji ile baş-vuran ve eozinofilik özofajit tanısı alan erkek olguyu sunuyoruz.

Eozinofilik özofajit, özofajit, disfaji

Eozinofilik özofajit (EO) disfaji, yutma sırasında takılma hissi, retrosternal yanma hissi gibi reflü benzeri semptomlarla seyreden ve özofagus mukozasında yoğun eozinofil infiltrasyonu ile karakterize bir hastalıktır. Etyolojisinde genetik faktörler ve gıda alerjisi suçlanmıştır (1-6). Hastalık ilk başta çocuklarda tariflenmiş olmasına rağmen erişkinlerdeki sıklı-ğın farkındalığı giderek artmaktadır (7). Çocukluk çağında daha sık görülmekle beraber erişkinlerde en sık 30-40’lı yaş-larda ve erkeklerde 1-3 kat fazla görülmektedir (8). Tanı için günümüzde kullanılan kriterler şu şekildedir; 1-Disfaji, gıda takılması gibi özofagus disfonksiyonu kliniği olması 2-Büyük Burak SUVAK, Erkin ÖZTAŞ, Erkan PARLAK, Aydın Şeref KÖKSAL büyütmede 15’ten fazla eozinofil olması 3-Yüksek doz proton pompa inhibitörü (PPİ) tedavisine yanıt olmaması veya distal özofagus pH monitörizasyonunun normal olması. Bazal zon hiperplazisi, ödem ve papiller elongasyon gibi diğer özellikler de gastroözofageal reflü hastalığı olan hastalara göre eozinofilik özofajitte daha belirgindir (9)

Disfaji ve reflü benzeri semptomlarda, özellikle PPİ tedavisine yanıt vermeyen hastalar ÖGD ile değerlendirilirken EO mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Tipik endoskopik görünüm ancak vakaların üçte birinde saptanabilirken, bunlarında da %40 kadarında histolojik bulgu saptanır (10,11). Bu nedenle açıklanamayan özofageal semptomu olanlarda her ne kadar endoskopik görünüm normal olsa da özellikle proksimal özofagustan alınan 5 biyopsi ile tanı konabilir (12). Çocuklarda allerjen olabilecek gıdaların diyetten uzaklaştırılması ile kabul edilebilir yanıt alınırken, erişkinlerde çok fazla yanıt alınamamaktadır (13-16). Tedavide topikal steroidler öncelikli kullanılır fakat tedavi sonrası nüks görülebilmektedir (17). Topikal tedaviye yanıt vermeyen hastalarda sistemik steroidler kullanılabilir. Ayrıca montelukast, mopelizumab gibi ajanlar da denenmektedir. Medikal tedaviye yanıt alınamayan, darlık gelişen hastalarda endoskopik dilatasyonlar denenebilir (18).

Disfaji ve reflü benzeri semptomlarda, özellikle PPİ tedavisine yanıt vermeyen hastalar ÖGD ile değerlendirilirken EO mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Tipik endoskopik görünüm ancak vakaların üçte birinde saptanabilirken, bunlarında da %40 kadarında histolojik bulgu saptanır (10,11). Bu nedenle açıklanamayan özofageal semptomu olanlarda her ne kadar endoskopik görünüm normal olsa da özellikle proksimal özofagustan alınan 5 biyopsi ile tanı konabilir (12). Çocuklarda allerjen olabilecek gıdaların diyetten uzaklaştırılması ile kabul edilebilir yanıt alınırken, erişkinlerde çok fazla yanıt alınamamaktadır (13-16). Tedavide topikal steroidler öncelikli kullanılır fakat tedavi sonrası nüks görülebilmektedir (17). Topikal tedaviye yanıt vermeyen hastalarda sistemik steroidler kullanılabilir. Ayrıca montelukast, mopelizumab gibi ajanlar da denenmektedir. Medikal tedaviye yanıt alınamayan, darlık gelişen hastalarda endoskopik dilatasyonlar denenebilir (18).

1. Gluck M, Schembre D, Jiranek G et al. Multipl esophageal rings: histology, EUS and manometric findings. Am J Gastroenterol 2001;96:S14-15. 2. Meyer GV. Eosinophilic esophagitis in a father and a daughter (Comment). Gastrointest Endosc 2005;61:932. 3. Patel SM, Falchuk KR. Three brothers with dysphagia caused by eosinophilic esophagitis. Gastrointest Endosc 2005;61:165-7. 4. Blanchard C, Wang N, Stringer KF, et al. Eotaxin-3 and a uniquely conserved gene-expression profile in eosinophilic esophagitis. J Clin Invest 2006;116:536-47. 5. Justinich CJ, Ricci A Jr, Kalafus DA, et al. Activated eosinophils in esophagitis in children: a transmission electron microscopic study. J Pediatr Gastroenterol Nutr 1997;25:194-8. 6. Markowitz JE, Spergel JM, Ruchelli E, Liacouras CA. Elemental diet is an effective treatment for eosinophilic esophagitis in children and adolescents. Am J Gastroenterol 200;98:777-82. 7. Yan BM, Shaffer EA. Eosinophilic esophagitis: A newly established cause of dysphagia. World J Gastroenterol 2006;12:2328-34. 8. Kapel RC, Miller JK, Torres C, et al. Eosinophilic esophagitis: a prevalent disease in the United States that affects all age groups. Gastroenterology 2008;134:1316-21. 9. Nonevski IT, Downs-Kelly E, Falk GW. Eosinophilic esophagitis: an increasingly recognized cause of dysphagia, food impaction, and refractory heartburn. Cleve Clin J Med 2008;75:623-6, 629-33. 10. Prasad GA, Talley NJ, Romero Y, Arora AS, Kryzer LA, Smyrk TC, Alexander JA. Prevalence and predictive factors of eosinophilic esophagitis in patients presenting with dysphagia: A prospective study. Am J Gastroenterol 2007;102:2627-32. 11. Sprenger RA, Arends JW, Poley JW, et al. Eosinophilic oesophagitis: an enigmatic, emerging disease. Neth J Med 2009;67:8-12. 12. Gonsalves N, Policarpio-Nicolas M, Zhang Q, et al. Histopathologic variability and endoscopic correlates in adults with eosinophilic esophagitis. Gastrointest Endosc 2006;64:313-9. 13. Kelly KJ, Lazenby AJ, Rowe PC, et al. Eosinophilic esophagitis attributed to gastroesophageal reflux: improvement with an amino acid-based formula. Gastroenterology 1995;109:1503-12. 14. Liacouras CA, Spergel JM, Ruchelli E, et al. Eosinophilic esophagitis: a 10-year experience in 381 children. Clin Gastroenterol Hepatol 2005;3:1198-206. 15. Spergel JM, Andrews T, Brown-Whitehorn TF, et al. Treatment of eosinophilic esophagitis with specific food elimination diet directed by a combination of skin prick and patch tests. Ann Allergy Asthma Immunol 2005;95:336-43. 16. Hirano I. Eosinophilic Esophagitis: What do we know after 15 years? AGA Spring Postgraduate Course, Los Angeles, May 1-2, 2010;p25-8. 17. Liacouras CA, Wenner WJ, Brown K, Ruchelli E. Primary eosinophilic esophagitis in children: successful treatment with oral corticosteroids. J Pediatr Gastroenterol Nutr 1998;26:380-5. 18. Ferguson DD, Foxx-Orenstein AE. Eosinophilic esophagitis: an update. Dis Esophagus 2007;20:2-8.