Nisan 2020

12-17

Yusuf AYDEMİR¹, Hasan Bora ULUKAPI², Zeren BARI޹

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi ¹Çocuk Gastroenteroloji ve Hepatoloji Bilim Dalı, ²Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Eskişehir

Giriş ve Amaç: Üst gastrointestinal sistem kanaması çocukluk çağında ço-ğunlukla hafif olmakla birlikte, hayatı tehdit eden ciddi kanama şeklindede görülebilmektedir. Bu çalışmada klinik olarak anlamlı üst gastrointestinalsistem kanamasına işaret eden bulguların ve risk faktörlerinin belirlenmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya üst gastrointestinal sistem kanaması tanısı alan, 0-18 yaş aralığında çocuklar alındı. Tanı anındaki yaşı,cinsiyeti, kanama miktarı, hematemez, melena varlığı, başvuru anındaki yakınmaları, eşlik eden hastalıkları, kanamaya yatkınlık yaratan ilaç kullanımı,vital bulguları, kapiller dolum zamanı ve sistemik fizik muayene bulgularıkaydedildi. Laboratuvar tetkiklerinden hemogram, biyokimya, koagülasyontestleri, endoskopik işlem bulguları, eritrosit transfüzyonu sayısı, uygulananmedikal ve/veya endoskopik tedaviler, acilde ya da serviste izlemleri ve kanama açısından konulan son tanısı kaydedildi. Sheffield skorlamasına göre8 puan ve üzeri alanlar anlamlı üst gastrointestinal sistem kanaması olanlarolarak gruplandı, veriler gruplar arasında karşılaştırıldı. Bulgular: Elli beşçocuk [29 (%52.7) kız, 26 (%47.3) erkek; ortalama tanı yaşı 8.4±5.4 yıl]çalışmaya alındı. Başvuru anında 22 hastada anemi, 20 hastada kan üre azotuyüksekliği, 14 hastada eritrosit sayısında düşüklük, 5 hastada hipoalbüminemi vardı. Anlamlı kanaması olan 17 hastada; melena (%76.5 vs. %21.1,p <0.001), solukluk (%52.9 vs %5.3, p <0.001), splenomegali (%23.5vs %2.6, p <0.001), özofageal varis (%23.5 vs. %2.6, p=0.02), bolus sıvı(%41.2 vs. %5.3, p <0.001) ve transfüzyon gereksinimi (%70.6 vs. %5.3, p<0.001) daha sık, kalp hızı (137.4±22.1 vs 117.5±21.3, p=0.01), kapiller dolum zamanı (%35.3 vs. %2.6, p <0.001) ve kan üre azotu (19.2±8.4 mg/dLvs 13.3±4.8 mg/dL, p=0.01) düzeyi daha yüksek, hemoglobin (9.8±2.2 mg/dL vs 11.7±2.1mg/dL, p=0.02), eritrosit sayısı (3.78×106/μL vs 4.29×106/μL,p <0.001) ve albümin (3.94±0.47 vs 4.38±0.51, p=0.03) düzeyleri ise dahadüşük bulundu. En sık saptanan üst gastrointestinal sistem kanaması nedenleri gastrit (%20), Mallory Weiss (%16.4), özofajit (%12.2), ülser (%12.2) veözofagus varisleri (%9.1) idi. Sonuç: Üst gastrointestinal sistem kanamasıolan hastanın riskini tahmin etmek ve zamanında gerekli girişimleri yapmakiçin anlamlı üst gastrointestinal sistem kanamasının klinik ve laboratuvar parametrelerini bilmek önemlidir. Sheffield skorlamasında yer alan kriterlerinyanında çalışmamızda, fizik incelemede solukluk ve splenomegali, laboratuvar incelemede ise eritrosit sayısında ve albüminde düşüklük ile kan üreazotu yüksekliği anlamlı üst gastrointestinal sistem kanamaya işaret edenbulgular olarak saptanmıştır

Klinik olarak anlamlı kanama, risk faktörü, üst gastrointestinal sistem kanaması